Henryk III Głogowski. autor - Irena Bierwiaczonek
Henryk III Głogowski (1251/1260-1309), książę śląski, głogowski, żagański i wielkopolski. Syn Konrada I, księcia głogowsko-bytomskiego i głogowskiego oraz Salomei, córki Władysława Donica. Jego braćmi byli: Konrad II Garbaty (1292/98-1366), Przemko (1300/09-1331), a siostrami były Anna (1250/52-1271, była żoną Ludwika Wittelsbacha, palatyna reńskiego), Eufemia (1251/54 – przed 1275, była żoną hrabiego Gorycji Albrechta) i Jadwiga (? – 1318, była mniszką w klasztorze klarysek we Wrocławiu).
Jak pisał niemiecki kronikarz M. Georgio Bruchmann w „Annales der Geschichtbuch und Chronik der Stadt Züllich“ –„Kiedy zbudowano nasze miasto (tj. Sulechów), nie ma na ten temat w kronikach żadnych informacji. Jestem zdania, że było to około 1304 r. za czasów Henryka III księcia głogowskiego, który w 1305 r. po śmierci króla polskiego Wacława władał praktycznie całą Polską. Nie zwał siebie jednak królem, lecz Henrykiem z Bożej łaski, Dziedzicem Królestwa Polskiego, Księciem Śląskim, Panem Głogowa i Polski.” (tłumaczenie Bartosz Buda).
Dzięki planowej polityce skolonizował swoje ziemie. Władca ten lokował na prawie magdeburskim m.in. Sulechów, Zieloną Górę, Żagań, Nowe Miasteczko i Kożuchów.
Kiedy Bolesław Rogatka porwał podstępnie Henryka IV Probusa w Jelczu (10.02.1277) i uwięził na zamku we Wleniu, Henryk III wziął udział w wyprawie odwetowej wraz z Konradem II, Przemkiem i Przemysłem II księciem wielkopolskim. Jednak zostali oni pobici przez syna Rogatki, Henryka Grubego (Brzuchatego) 24.04.1277 r. pod Stolcem k. Ząbkowic Śląskich. Przegrana zmusiła koalicjantów do rokowań. Mediatorem był król czeski Przemysł Ottokar II. W wyniku rozmów 12.07.1277 r. Henryk IV Probus odzyskał wolność.
Po śmierci Konrada I (6.08.1278 r.) w wyniku podziału księstwa między braci Henryk przejął władzę nad księstwem głogowskim wraz z Bytomiem Odrzańskim i Kożuchowem.
W tym też roku Henryk III Głogowski udzielił militarnego wsparcia Czechom walczącym w królem niemieckim Rudolfem Habsburgiem. Jednak 26.081278 r. wojska czesko-polskie zostały rozbite pod Suchymi Krutami.
W lutym 1281 r. Henryk Probus zwołał zjazd książąt w Baryczy, na który przybyli Henryk III Głogowski, Henryk Gruby i Przemysł II. Tam 9.02.1281 r. Probus uwięził on ich, zmuszając do sojuszu politycznego i wojskowego w zamian za wolność. Henryk IV wrocławski narzucił Henrykowi III m.in. obowiązek wsparcia militarnego na okres pięciu lat w sile 30 kopijników.
W 1284 r. Henryk III wziął udział w turnieju rycerskim w Nysie. Następnie 11.01.1288 r. Henryk IV pasował Głogowczyka na rycerza.
Henryk III popierał Henryka IV Probusa w staraniach do księstwa krakowskiego i dążeniach do zjednoczenia ziem polskich. Przeciwko Probusowi wystąpili książę płocki Bolesław II i Władysław Łokietek. Henryk III i jego brat Przemko (Ścinawski) walczyli po stronie Probusa pod Siewierzem 26.02.1289 r., gdzie zginął Przemko.
23.06 1290 r. w wieku 33 lat zmarł Henryk IV wrocławski. Kontynuatorami zjednoczeniowej polityki zostali Henryk III Głogowski i Przemysł II wielkopolski. Henryk III otrzymuje księstwo wrocławskie, a będąc władcą „silnej ręki”, wywołał sprzeciw Wrocławian. 22.07 tego roku patrycjat wrocławski przekazał tron książęcy Henrykowi Grubemu. W wyniku działań militarnych Henryk III objął północną część księstwa wrocławskiego. Porwał Henryka Grubego i więził go w klatce na zamku w Głogowie, gdzie trzymał go w nieludzkich warunkach przez półtora roku. 6.05.1294 r. Gruby przyjął warunki Henryka III i podpisał układ. W ich wyniku Głogowczyk utrzymał zajęte przez siebie w latach 1291-1294 tereny. Oprócz tego Henryk III otrzymał od niego Kluczbork, Gorzów Śląski, Byczynę, Namysłów i Oleśnicę. Ponadto zagarnął Bolesławiec i Chojnów. Dodatkowo Henryk Gruby zapłacił jemu 30 tysięcy grzywien srebra oraz zapewnił przez pięć lat pomoc militarną w sile 100 konnych.
