Fot. 1. Budynek Szkoły Ćwiczeń przy ul. Armii Krajowej,
gdzie mieścił się lokal wyborczy nr 3 (zdjęcie z 1960 r.) [2]
Głosowanie do Sejmu i Rad Narodowych rozpoczęło się 30 maja 1965 r. o godzinie szóstej. Wówczas były trzy lokale wyborcze. Lokal nr 1 mieścił się przy ul. Niepodległości, lokal nr 2 mieścił się w Powiatowym Domu Kultury, a lokal nr 3 znajdował się w Szkole Ćwiczeń (gdzie przewodniczącym komisji wyborczej był Franciszek Konwisarz). Pierwsi wyborcy otrzymali od młodzieży ze Związku Młodzieży Socjalistycznej (ZMS)[3] i sulechowskich harcerzy wiązanki kwiatów. Jak zanotowano w księdze pamiątkowej – „wybory miały charakter manifestacji na rzecz Polski Ludowej i jej poczynań polityczno-gospodarczych, na rzecz pokoju między narodami”. Ponadto możemy dowiedzieć się, że w wyborach uczestniczyło 99,2 % uprawnionych mieszkańców, a o godzinie czternastej „w zasadzie wybory zakończono” . Wówczas było to 5.777 mieszkańców, a swój „obowiązek” wypełniło 5.742 obywateli. Co ciekawe, skrzętnie odnotowano, że do urn nie stawiło się 35 osób. To że w wyborach był element manifestacji, może świadczyć fakt, że młodzież biorąca po raz pierwszy udział w wyborach przybyła do lokalu nr 3 przy ulicy Armii Czerwonej 50 (dzisiejsza ulica Armii Krajowej) z orkiestrą oraz przedstawicielami i władzami ZMS. Byli to uczniowie z Liceum Pedagogicznego, Liceum Pedagogicznego dla Wychowawczyń Przedszkoli, innych szkół i zakładów pracy. Głosowano na listy Frontu Jedności Narodu (FJN) – posłów do sejmu PRL, radnych wojewódzkiej rady narodowej, radnych powiatowej rady narodowej i radnych miejskiej rady na rodowej. Radnymi Powiatowej Rady Narodowej (PRN) w Sulechowie zostali: Adam Andruszków, Stanisław Faron, Daniela Garbala, Józef Górski, Witold Grabarczyk, Antoni Cios, Rudolf Marynowski, dr Janusz Zieliński, Edmund Sułkowski, Stefan Sobierajski, Władysław Lulo, Natalia Geszczyńska. Radnymi Miejskiej Rady Narodowej (MRN) w Sulechowie zostali: Czesław Niewiadomski, Maria Kalamon, Bożena Bundz, Józef Herman, Leon Szczucki, Ignacy Bożemski, Michał Zalewski, Irena Jurewicz, Ryszard Wojdarski, Stanisław Michalski, Stanisław Konieczny, Franciszek Soboń, Marian Jaworski, Antoni Jóźwik, Florentyna Trzemżalska, Piotr Szulski, Janusz Pokorny, Ludwik Boczek, Michał Hnatek, Czesław Brudło, Hilary Furmański, Stanisław Weychta, Władysław Jóźwiak, Bogusław Duniec, Zyta Ziąber, Henryk Marciniec, Wojciech Urban, Zdzisław Szczepaniuk, Henryk Ziółek, Wincenty Ciesielski, Franciszek Waloch, Jadwiga Bazarewska, Bronisław Matasek, Marceli Walczyński, Maria Żurawiecka. Ponadto w kronice sulechowskiego szpitala odnotowano, że radnym Wojewódzkiej Rady Narodowej został dr Alfred Kazimierczak, a radnym MRN dr Tadeusz Janowiak (co nie odnotowano w pamiątkowej księdze Sulechowa za lata 1961-1966) [4].
Fot. 2. Radni MRN w Sulechowie. U góry od lewej: Michał Hnatek, Antoni Modrow, Czesław Niewiadomski.
Na dole od lewej: Czesław Brudło, Józef Herman [1]
9 czerwca odbyła się pierwsza sesja MRN w Sulechowie po majowych wyborach. Sesji przewodniczył Ryszard Wojdarski. Po zagajeniu Michała Hnatka odbyło się ślubowanie nowo wybranych radnych. Zebrani powstali, a tekst ślubowania odczytał najstarszy wiekiem radny - Marceli Walczyński. Następnie każdy z radnych po odczytaniu jego nazwiska przez najmłodszą radną Zytę Ziąber uroczyście powtórzył – ślubuję. Potem Eugeniusz Posyniak, I sekretarz Komitetu Miejskiego PZPR (KM PZPR), podsumował przebieg kampanii wyborczej i wyborów. Stwierdził, że w Sulechowie odbyło się 25 spotkań kandydatów na radnych z wyborcami. W spotkaniach tych uczestniczyło pięciu kandydatów na posłów. Zebrania objęły różne grupy społeczne miasta, w których uczestniczyli czołowi działacze życia politycznego, gospodarczego i kulturalnego. E. Posyniak stwierdził, że dzięki temu pozyskano wielu nowych działaczy i aktywistów pragnących włączyć się w realizację postulatów wyborczych FJN.
Następnie w tajnym głosowaniu wybrano prezydium MRN w Sulechowie. W jego skład weszli: Michał Hnatek - przewodniczący, Wincenty Ciesielski - zastępca przewodniczącego, Antoni Modrow - sekretarz, Czesław Niewiadomski - członek, Henryk Marciniec - członek i Czesław Brudło - członek.
Ponadto powołano siedem komisji problemowych, w skład których weszli radni oraz mieszkańcy jako ich członkowie.
Zjazd absolwentów Liceum Pedagogicznego (LP) w Sulechowie z okazji 20-lecia uczelni odbył się 12-13 czerwca 1965 r. W zjeździe uczestniczyli: Stanisław Czestkowski - I sekretarz Komitetu Powiatowego PZPR (KP PZPR), Sylwester Waligóra - przewodniczący Prezydium Powiatowej Rady Narodowej (PPRN), Michał Hnatek - przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej (PMRN), mgr Józef Wolanin - kurator okręgu szkolnego w Zielonej Górze, mgr Julian Dobosz - wizytator Kuratorium Oświaty (KOS), dr Antoni Maćkowiak - pierwszy dyrektor Liceum Pedagogicznego - oraz liczni nauczyciele.
Fot. 3. Przekazanie sztandaru szkolnego LP podczas uroczystego apelu 12 czerwca 1965 r. [1]
Zjazd rozpoczął uroczysty apel (12.06), na którym przy dźwiękach hymnu państwowego wciągnięto na maszt flagę narodową. Następnie pierwsi absolwenci liceum przekazali szkolny sztandar uczniom klas piątych.
Fot. 4. Zaproszeni goście i nauczyciele podczas apelu. Numerami zaznaczono: S. Czestkowski (1),
J. Wolanin (2), S. Waligóra (3), E. Ciesielski (4), A. Maćkowiak (5) – 12.06.1965 r. [1]
Po apelu w auli wychowanek liceum dr Hieronim Szczegóła wygłosił inauguracyjny referat. Słuchacze dowiedzieli się, że po 20 latach liceum ukończyło 2200 absolwentów - w klasach dziennych 1113 osób i 1098 osób w Komisji Rejonowej i Korespondencyjnym Liceum Pedagogicznym. Wówczas 18% wychowanków liceum pracowało w zawodzie nauczyciela na ziemi lubuskiej. Z kolei 15% absolwentów ukończyło studia wyższe, których część zdobyła stopnie naukowe i pracowała na wyższych uczelniach. Następnie występowali zaproszeni goście oraz absolwenci wspominając lata nauki w uczelni. W godzinach wieczornych bawiono się w auli.
W drugim dniu zjazdu odbyły się spotkania poszczególnych klas z wychowawcami. Wspominali dawne lata nauki, mówiono o obecnej pracy zawodowej, osiągnięciach i sprawach osobistych. Kolejny zjazd zaplanowano na rok 1970. Miał to być ostatni zjazd absolwentów, gdyż ówczesna reforma szkolna przewidywała likwidację liceów pedagogicznych, a kształcenie przyszłej kadry nauczycielskiej miały przejąć tzw. Studia Nauczycielskie, wyższe szkoły pedagogiczne i uniwersytety.
W lipcu 1965 r. spółdzielnia mieszkaniowa w Sulechowie oddała do użytku nowy budynek mieszkalny przy ul. Świerczewskiego 18/20 (dzisiaj ul. Jana Pawła II). Jak zanotowano, został on wybudowany ze środków własnych spółdzielni przy pomocy kredytowej państwa. Koszt budowy budynku wyniósł 2,1 mln zł, a koszt 1m2 wynosił wówczas 2 774 zł. Budynek miał 48 izb, a mieszkania otrzymało 17 rodzin.
Wtedy spółdzielnia miała w swoich szeregach ponad 100 osób. Planowano wówczas, że w latach 1966-1970 wybuduje ona kolejnych 300 izb. Budownictwo to miało stać się podstawową formą zaspokajania potrzeb mieszkaniowych mieszkańców Sulechowa.
W maju tego roku Towarzystwo im. Fr. Chopina w Sulechowie (zapis oryginalny zorganizowało występują cyna pieczątkach towarzystwa) Wojewódzki Konkurs Młodych Pianistów, w którego jury jako przewodnicząca zasiadła prof. Gertruda Konatkowska (1895-1966) z Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu.
W związku z obchodami Dni Chopina w mieście we wrześniu 1965 r. Towarzystwo zorganizowało koncert. W auli liceum pedagogicznego koncertowała Zielonogórska Orkiestra Symfoniczna pod dyrekcją Zygmunta Hassa (1933-2014). Utwory F. Chopina grał wrocławski pianista Włodzimierz Obidowicz (1930-2016), który zagrał m.in. poloneza. Ponadto w programie koncertu znalazły się utwory polskich kompozytorów: Ignacego Paderewskiego, Stanisława Moniuszki i Karola Kurpińskiego.
Fot. 5. Wojewódzki Konkurs Młodych Pianistów w auli LP. Jury z przewodniczącą prof. Gertrudą Konatkowską
(w środku, za stołem z lewej strony zdjęcia) i Komitet Organizacyjny – maj 1965 r. [5]
Warto tutaj zaznaczyć, że początkowo od 1949 r. działał Społeczny Komitet Obchodów Dni Chopina, który z czasem został przekształcony w Towarzystwo im. F. Chopina w Sulechowie. Członkami Towarzystwa im. Fr. Chopina byli m.in.: Jadwiga Basińska, Roman Botuliński, Wacław Branny, Wacław Gęba, Bogdan Gregorczuk, Czesława Jagołkowska (sekretarz), Marian Jarecki (prezes), Marta Konwisarz, dr Janusz Kostrzewski, Stanisław Lazar, dr Ryszard Ożyński, Ireneusz Sieczko, Piotr Szulski, Florian Weiss, Zdzisław Weiss, dr Tadeusz Janowiak, dr Janusz Zieliński, Leon Ceglarek, Kazimierz Szablak, Leszek Sawicki, Irena Jurewicz, Henryk Jurewicz, F. Kurkowiak, Henryk Dobrowolski [5]. Tradycją stało się, że od wielu lat Towarzystwo organizowało konkursy Chopinowskie młodych pianistów i koncerty orkiestry symfonicznej.
4 listopada 1965 r. w sali Zakładów Przemysłu Jedwabniczego w Sulechowie odbyło się spotkanie tzw. aktywu PZPR. W spotkaniu uczestniczyli T. Wieczoerk, I sekretarz KW PZPR i Władysław Zaremba, sekretarz KW PZPR. Wtedy to przyjęto w szeregi PZPR 30 nowych członków i wręczono legitymację „2.000” w powiecie sulechowskim (otrzymała ją tkaczka z sulechowskiego zakładu jedwabniczego). Wśród nowoprzyjętych było 12 robotników, 11 rolników i 7 pracowników „umysłowych”. Aktu wręczenia dokonał T. Wieczorek w towarzystwie S. Czestkowskiego, I sekretarza KP PZPR w Sulechowie. Podczas przemówień podkreślano „wzrost świadomości społecznej i politycznej” nowo przyjętych członków. Wyrażano zadowolenie z faktu, że w ostatnich trzech latach powiatowa organizacja PZPR wzrosła z 1426 do 2000 członków.
Po części oficjalnej zebrani obejrzeli występy zespołów artystycznych młodzieży sulechowskich szkół.
Opracowano na podstawie:
[1] - Księga Pamiątkowa miasta Sulechów, lata 1961-1966, kronikę prowadzili Maria Jastrzębska i Stanisław Skowroński,
[2] - zdjęcie z Kroniki 7-klasowej Szkoły Podstawowej Ćwiczeń przy Państwowym Liceum Pedagogicznym w Sulechowie (lata 1945-1966),
[3] - Związek Młodzieży Socjalistycznej (ZMS) działał w latach 1957-1976. Był ideowo, politycznie i organizacyjnie podporządkowany komunistycznej Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR). Ta z kolei w ramach międzynarodowego ruchu komunistycznego była podporządkowana radzieckiej Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego (KPZR). PZPR była partią scentralizowaną, kontrolującą praktycznie życie społeczne obywateli Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (PRL),
[4] - Kronika szpitala powiatowego w Sulechowie z lat 1958-1965 – prowadzona przez dr. Janusza Pisarskiego,
[5] - zbiory archiwalne Towarzystwa im. Fr. Chopina w Sulechowie.
