Jak zapisano w sulechowskiej kronice, odchody pierwszomajowe zbiegły się z dwudziestą rocznicą „powrotu do Polski Ziem Zachodnich i Północnych”. W kraju trwały „podsumowania Polski Ludowej i 4-letniej pracy rad” narodowych. Dyskutowano na temat realizacji planów na lata 1966-1970. W Sulechowie bilans zrealizowanych planów i ich dalszy rozwój zawarto w programie Frontu Jedności Narodu (FJN). W tzw. czynach społecznych przygotowywano się do obchodów majowych, ze szczególnym wyróżnieniem m.in. Powiatowego Zarządu Gminnych Spółdzielni (PZGS), Powiatowego Zarządu Dróg Lokalnych, Polskich Kolei Państwowych (PKP), Powiatowego Zarządu Kółek Rolnych, Inspektoratu Państwowych Gospodarstw Rolnych (P)GR, sulechowskiej „Polskiej Wełny”, Powiatowego Przedsiębiorstwa Remontowo-Budowlanego.
W przeddzień święta pracy, 30 kwietnia, odbyła się akademia w sali Powiatowego Domu Kultury w Sulechowie, w której uczestniczyli przedstawiciele Komitetu Powiatowego i Miejskiego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (KPiM PZPR), stronnictw politycznych, zakładów pracy i mieszkańcy miasta. Przemawiał Stanisław Czestkowski, I sekretarz Komitetu Powiatowego PZPR (KP PZPR), a w części artystycznej wystąpił zespół LUL z Klenicy.
Fot. 1. Trybuna na Placu Ratuszowym – 1.05.1965 r. [1]
Tego dnia stadion miejski zapełnił się mieszkańcami miasta, pracownikami sulechowskich zakładów pracy i młodzieżą szkolną. Do zebranych przemawiali S. Czestkowski, I sekretarz KP PZPR, ppłk Janusz Stępień, dowódca sulechowskiej jednostki wojskowej (22 Pułk Artylerii Lekkiej) oraz Z. Szczepaniak, przedstawiciel ZPZMS. Następnie pochód przemaszerował pod trybunę ustawioną na pl. Ratuszowym.
Fot. 2. Młodzież Liceum Pedagogicznego w Sulechowie podczas przemarszu na stadionie miejskim. 1 maja 1965 r. [1]
Po południu na stadionie rozegrano mecze towarzyskie, zawody międzyzakładowe, a wieczorem odbyła się „zabawa ludowa”.
W dniach 7-8 maja odbył się w sali klubu wojskowego przy ul. Wojska Polskiego w Sulechowie V Naukowy Zjazd Lekarzy Ziemi Lubuskiej. Organizatorem zjazdu był oddział zielonogórski Polskiego Towarzystwa Lekarskiego. Oprócz lekarzy z województwa zielonogórskiego brali w nim udział naukowcy z innych ośrodków medycznych w Polsce. Jednym z gości był prof. dr Witold Michałkiewicz, rektor Akademii Medycznej w Poznaniu.
Fot. 3. Prezydium zjazdu w sali klubu wojskowego przy ul. Wojska Polskiego [1]
W prezydium zjazdu oprócz lekarzy zasiedli: Jan Lembas - przewodniczący Powiatowej Wojewódzkiej Rady Narodowej (PWRN), M. Mierzyński - przewodniczący Wojewódzkiego Komitetu Stronnictwa Demokratycznego, dr Stanisław Gura - kierownik Wydziału Zdrowia i Opieki Społecznej PWRN, Michał Hnatek - przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej (PMRN), dr doc. med. A. Krokowicz - przewodniczący zespołu konsultantów z Poznania, S. Czestkowski - I sekretarz KP PZPR w Sulechowie oraz Sylwester Waligóra - przewodniczący Prezydium Powiatowej Rady Narodowej (PPRN).
W ciągi dwóch dni wygłoszono 39 referatów. Głównymi tematami referatów były „nawracająca” żółtaczka, postępowania przy urazach czaski i udarach mózgu oraz „nowe poglądy na ożywianie serca”. Obrady zjazdu podsumował dr Jerzy Dycha.
We wszystkich krajach tzw. „bloku wschodniego” dzień zwycięstwa obchodzono 9 maja. W PRL nazwano je Narodowym Świętem Zwycięstwa i Wolności, które ustanowiono dekretem z 8 maja 1945 r. zatwierdzonym przez Krajową Radę Narodową [3]. W artykule 1 tego dekretu zapisano: Celem upamiętnienia po wsze czasy zwycięstwa Narodu Polskiego i Jego Wielkich Sprzymierzeńców nad najeźdźcą germańskim, demokracji nad hitleryzmem i faszyzmem, wolności i sprawiedliwości nad niewolą i gwałtem – dzień 9 maja, jako dzień zakończenia działań wojennych, stanowić będzie Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności [4]. W Europie ten dzień zwycięstwa obchodzono 8 maja. Tego dnia o godz. 22.43 w podberlińskim Karlshorst feldmarszałek Wilhelm Keitel podpisał bezwarunkową kapitulację (jeszcze czasu polskiego), w Moskwie był już 9 maja, godz. 0.43. Stąd państwa satelickie, zależne od ZSRR obchodziły ten dzień 9 maja.
Fot. 4. Uroczystości Święta Narodowego na placu Ratuszowym Święta Zwycięstwa i Wolności - 9 maja 1965 r. [1]
W Sulechowie, jak w całej Polsce, mieszkańcy zgromadzili się na placu Ratuszowym, gdzie stała trybuna honorowa dla przedstawicieli władz partyjnych, powiatowych i miejskich oraz weteranów II wojny światowej. Na wprost trybuny ustawiły się oddziały Ludowego Wojska Polskiego z miejscowej jednostki. Przemawiali przedstawiciele partii, wojska i sulechowskiego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBOWiD). Wojsko złożyło ślubowanie, po którym włączono syreny i uczczono minutą ciszy pamięć poległych w ostatniej wojnie. Następnie pochód z uczestnikami Dnia Zwycięstwa udał się pod „Płytę Pamiątkową”, gdzie złożono wieńce w hołdzie tym, którzy oddali życie w walce z faszyzmem.
Fot. 5. Członkowie sulechowskiego koła ZBOWiD podczas uroczystości 9 maja 1965 r. [1]
Zgodnie z uchwała Rady Państwa [5] zarządzono wybory do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i do rad narodowych wojewódzkich, powiatowych, miejskich, dzielnicowych, osiedli i gromadzkich. Wybory wyznaczono na 30 maja 1965 r. Przed tymi odbyło się 25 spotkań przedwyborczych. W kronice z tego okresu odnotowano trzy „najciekawsze” spotkania.
Fot. 6. Spotkanie przedwyborcze 20 maja 1965 r. [1]
I tak 16 maja tr. w auli Liceum Pedagogicznego w Sulechowie w spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele władz powiatowych i miejskich, organizacji młodzieżowych Związku Młodzieży Socjalistycznej (ZMS) i Związku Młodzieży Wielskiej (ZMW) [6]. Młodzież składała się z około 300-osobowej grupy szkolnej i robotniczej, która tego roku po raz pierwszy wzięła udział w wyborach. Z programem wyborczym FJN zapoznał ich S. Waligóra, przewodniczący PPRN w Sulechowie. Na pytania zebranych odpowiadał S. Waligóra i Michał Hnatek, przewodniczący PMRN. Jak zanotowano – Dla zamanifestowania pełnego poparcia dla programu FJN młodzież uczestnicząca w zebraniu ustaliła, że w dniu wyborów zbiorowo pójdzie do urn wyborczych oddać swe głosy na kandydatów FJN.
Następne spotkanie odbyło się 20 maja w sali Liceum Pedagogicznego dla Wychowawczyń Przedszkoli. Uczestniczył w nim m.in. Tadeusz Wieczorek, I sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR (KW PZPR), który był kandydatem na posła do sejmu. Obecni byli kandydaci na radnych wojewódzkich rad narodowych: Stanisław Tomczyk, Elżbieta Duczmal, Alfred Kazimierczak, Adam Andruszkow oraz kandydaci na radnych do powiatowych rad narodowych i miejskich rad narodowych w Sulechowie. Nauczyciele oraz delegacje młodzieży szkolnej złożyli wszystkim kandydatom życzenia i wręczyli im kwiaty. T. Wieczorek przedstawił osiągnięcia Polski w XX-leciu i zadania w przyszłej 5-latce oraz szeroko omówił zagadnienia związane z dalszym rozwojem naszego województwa. Dyskutowano również nad sprawami oświatowo-wychowawczymi.
Trzecie ze wspomnianych spotkań przedwyborczych odbyło się w sali kina „Orzeł” w Sulechowie. Również i tu uczestnikami byli kandydaci na radnych do Rad Narodowych. Przemawiał Sylwester Waligóra, przewodniczący PPRN, podkreślając konieczność współpracy mieszkańców miasta z władzami wszystkich szczebli oraz przedstawił zasługi mieszkańców w odbudowie zniszczonego Sulechowa. W czasie trwania spotkania na salę wkroczyła grupa około 400 harcerzy z sulechowskich szkół, wręczając wszystkim zebranym laurki i kwiaty. Z kolei organizatorzy spotkania poczęstowali słodyczami wychodzących harcerzy i żegnali oklaskami.
Opracowano na podstawie:
[1] – Księga Pamiątkowa miasta Sulechów, lata 1961-1966, kronikę prowadzili Maria Jastrzębska i Stanisław Skowroński,
[2] – informacje o zjeździe można znaleźć w Sulechowskie szpitale. Szpital powiatowy w Sulechowie w latach 1959-1969 cz. III (Biuletyn Informacyjny Miasta i Gminy Sulechów - maj 2020, nr 201,s. 13 - 15),
[3] – Krajowa Rada Narodowa – utworzona w nocy z 31.12.1943 r. na 1.01.1944 r. przez komunistyczną Polską Partię Robotniczą. Jej przewodniczącym był Bolesław Bierut. Była samozwańczym parlamentem, przypisując sobie przedstawicielstwo polityczne narodu polskiego, występowanie w jego imieniu i kierowanie państwem polskim do czasu wyzwolenia Polski,
[4] – Dekret z 8 maja 1945 r. o ustanowieniu Narodowego Święta Zwycięstwa i Wolności (Dz. U. z 1945 r. nr 21, poz. 116),
[5] - Uchwała Rady Państwa z 26 lutego 1965 roku o zarządzeniu wyborów do Sejmu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i do rad narodowych (Dz. U. z 1965 r. nr 10, poz. 62),
[6] - Związek Młodzieży Socjalistycznej (ZMS) – był organizacją powstałą 3 stycznia 1957 r. w Warszawie. Związek Młodzieży Wielskiej (ZMW) powstał w 1957 r. na fali tzw. odwilży październikowej zmierzającej do destalinizacji i demokratyzacji systemu komunistycznego. Obie organizacje ideowo, politycznie i organizacyjnie podporządkowane były PZPR.
