Po krótkim okresie pokoju sulechowski pułk ułanów ponownie wziął udział w walkach w wojny prusko – francuskiej (w latach 1870–1871). Do walki regiment poprowadził ówczesny dowódca pułkownik von Bernekow. 20 lipca 1870 r. siedmiuset jeźdźców przetransportowano z Żagania do Landau (Palatynat w Niemczech). Dalej przemaszerowali do Sedanu przez Weiβenburg (4 sierpnia 1870), Nancy, Chalons nad rzekę Marnę. Później w kierunku Orleanu nad Loarę i na zachód do Alencon. Wówczas 10 Pułk Ułanów wszedł w związek 8 Brygady Kawalerii, wchodzącej w skład 4 Dywizji Kawalerii pod dowództwem generała-lejtnanta księcia, Albrechta Pruskiego Hohenzollerna (1837-1907). [1, s. 69]
W pierwszym roku wojny prusko-francuskiej ułani wzięli udział w: ostrzelaniu Marsal (13 sierpnia - dept. Mozela, Francja), potyczce pod Stonnem (30 sierpnia - dept. Ardeny, Francja, 1 Szwadron), potyczce pod Frenois (31 sierpnia - dept. Côte-d’Or, Francja), bitwie pod Sedanem (1 września - dept. Ardeny, Francja), potyczce pod Bazoches les Gallerandes (25 września - dept. Loiret, Francja), potyczce pod Arienay (26 września - dept. Loiret, Francja), potyczce pod Toury (5 października - prefektura departamentu Indre i Loara, Francja), utarczce pod Marolles (8 października - dept. Calvados, Francja, 4 Szwadron), potyczce pod Artenay (10 października - dept. Loiret, Francja), potyczce pod Orleanem (11 października - dept. Loiret, Francja), zdobyciu szturmem Chateaudun (18 października - dept. Eure-et-Loir, Francja), zajęciu Chartres (21 października - dept. Eure-et-Loir, Francja), bitwie pod Beaugency-Cravant (18 listopada - dept. Loiret, Francja), potyczce pod Morée (16 grudnia - dept. Loir-et-Cher, Francja). [2, s.407; 4, s. 285]
W 1871 r. ułani uczestniczyli w potyczce pod Belléme (8 – 9 stycznia - dept. Orne, Francja), bitwie pod Le Mans (10-12 stycznia - dept. Sarthe, Francja), potyczce po pościgu pod Ballon (12 stycznia - dept. Sarthe, Francja, 1 i 4 Szwadron), bitwie pod Alencon (26 stycznia - dept. Orne, Francja). [2, s.407; 4, s. 285]
Pocztówka z rysunkiem 10 Pułku Ułanów oraz wizerunkiem cesarza Wilhelma II.
W bitwie pod Sedanem (1 września 1870 r.) doszło do potyczki konnej z francuskimi kirasjerami, którzy zostali „wrzuceni” w nurty rzeki Maas (Moss) przez szwadron rotmistrza von Collasa. W starciu tym podporucznik von Rothkirch z kilkoma ułanami, po krótkiej walce w wodzie, wziął do niewoli jeńców 3 oficerów i 51 kirasjerów jako jeńców. Z kolei w bitwie konnej z francuskimi dragonami pod Artenay (26 września 1870 r.) regiment z powodzeniem używał lancy i (jak zaznaczono w raporcie) „w okamgnieniu… żaden dragon nie siedział już w siodle, a bezpańskie konie biegały wokół…”. W bitwie tej podoficer Genzel uratował podporucznika von Mitzlaffa przed niewolą, który w wyniku nieprzyjacielskiego ostrzału stracił konia. Genzel oddał mu swojego konia, a sam dostał się do niewoli. Później za ten czyn otrzymał Żelazny Krzyż, premię pieniężną i złoty zegarek. W bitwie pod Artenay poległo 3 oficerów, 3 podoficerów i 27 ułanów.[3, s. 28-29]
Jak odnotował Hans Henning v. Ramin w opracowaniu „Züllichau und seine Ulanen” ,regiment w tejże kampanii pokonał ponad 1800 kilometrów. Uczestniczył w forsownych przemarszach, patrolach i atakach. [3, s. 28] Po zawarciu pokoju dnia 27 maja 1871 r. regiment wyruszył w drogę powrotną. 25 maja 1871 r. pod Straβburgiem wyruszył transport kolejowy do rodzinnego garnizonu w Sulechowie. [3, s. 28-29; 5, s. 72]
Przemarsz 10 Pułku Ułanów ulicą Długą (niem. Langestrasse, obecnie ul. Armii Krajowej).
W tle jeden z budynków koszar regimentu ułanów. Zdjęcie z początku XX w.
Z kolei A. Splittgerber odnotował na podstawie „Historii regiment Ułanów księcia Augusta von Württemberga (pozn. nr 10) od 1860 do 1910 r.”, że w wojnie prusko–francuskiej regiment uczestniczył w 39 bitwach, potyczkach i utarczkach. Stracił 8 oficerów, 17 podoficerów, 86 żołnierzy i 166 koni. Za to jego żołnierze zostali wyróżnieni 91 Żelaznymi Krzyżami II klasy. [5, s. 72 – 73]
Dnia 16 czerwca 1871 r. cesarz niemiecki Wilhelm I Hohenzollern (1797-1888) dodał do sztandaru 10 Pułku Ułanów Krzyż Żelazny, który umieszczono na jego wierzchołku. Sztandar wraz z odznaczeniem poświęcono w kościele 6 maja 1872 r. Natomiast 25 września 1874 r. w sulechowskiej farze dokonano poświęcenia pamiątkowych tablic czczących żołnierzy regimentu poległych w 1866 r. oraz w latach 1870–1871. [5, s. 73]
Manewry koło Klępska z udziałem cesarza Wilhelma II.
Jesienią 1877 r. sulechowski regiment po raz pierwszy wziął udział w ćwiczeniach Dywizji Kawalerii. Ćwiczenia odbywały się w okolicy Sulechowa. Hohenzolernowie cesarz Wilhelm I z następcą tronu Wilhelmem II uczestniczyli w ćwiczeniach, nocowali na zamku w Łęgowie (niem. Langheinersdorf). 20 sierpnia 1877 r. cesarz zwiedził uroczyście udekorowany Sulechów. Podobnie w 1889 r. cesarz Wilhelm II, po wykonaniu przeglądu oddziałów 3 Korpusu Armii w okolicach Łęgowa i Klępska, spożył posiłek na zamku ówczesnego właściciela Łęgowa von Unruha. [5, s. 73]
[1] - dr Curt Schelenz, Kreis Züllichau - Schwiebus, Frankfurt am Main 1995,
[2] – Bredow – Wedel, Historische Rang- und Stammliste des deutschen Heeres, Teil I, Berlin 1905,
[3] - Henning v. Ramin, Züllichau und seine Ulanen, 1960,
[4] – von Abel Generalleutnant, Stammliste der Königlich Preuβischen Armee, Berlin 1905,
[5] – A. Splittgerber (Superintendent) - Geschichte der Stadt und des Kreises Züllichau, Züllichau 1927.
