W sulechowskiej kronice M. G. Bruchmanna wymienieni zostali również sędziowie i ławnicy miejscy oraz mistrzowie szpitalni (urzędnicy) i przewodniczący Rady Kościelnej. Pierwszych z nich odnotował Bruchmann w krótkim rozdziale dwudziestym trzecim – O nadwornych sędziach i ławnikach sądowych. Drugich umieścił w rozdziale dwudziestym czwartym – O przewodniczących Rady Kościelnej i mistrzach szpitalnych (zarządcach szpitalnych?).
Panorama Sulechowa ok. 1740 r., czasów Elżbiety Krystyny z Brunszwiku-Wolfenbüttel-Bevern – królowej Prus,
żony Fryderyka Wielkiego. (Zbiory Izba Regionalna w Sulechowie, miedzioryt własność STH)
Pierwszym z sędziów wymieniany jest Valentinus Tschepan co do którego kronikarzowi nie udało się odnaleźć żadnych informacji poza imieniem i nazwiskiem. Drugim jest Johannes Adam, który został, z wymienianych w kolejności, piątym burmistrzem w 1584 r. Johannes Opitz, który także jak poprzednik został w 1595 r. burmistrzem. Kolejnym sędzią był Christophorus Hoffman obejmując je w 1600 r. Po nim funkcję tą pełnił Martin Bernt lub Bernhart w 1601 r. Kolejny to Gregorius Krause, który w 1603 r. został burmistrzem i sędzią dworskim. W 1606 r. został nim Sebastian Meise, który później pełnił urząd senatora i rajcy. W 1608 r. Georg Dreher. W 1609 r. Martin Hirschfelder pełniący w przyszłości również urząd burmistrza (1631). W 1611 r. Balthasae Krause, późniejszy rajca. W 1613 r. Christoph Richtsteig, późniejszy rajca. W 1623 r. Christof Hoffart. W 1626 r. Johannes Krause, późniejszy rajca. W 1628 r. Martinus Richtsteig, póżniejszy rajca (1629) i burmistrz (1644). W 1634 r. Donatus Beskow. W 1647 r. Johannes Richtsteig , później burmistrz (1649). W 1651 r. Samuel Schillig, późniejszy rajca. W 1656 r. Johannes Rädelt kończy tą listę, a w dalszej części rozdziału Bruchmann wymienia wielu ławników miejskich. Zapewne urzędnicy ci rozpatrywali różne sprawy, w tym o podłożu kryminalnym. Zapisy o nich znajdują się w rozdziale trzydziestym drugim – O szczególnych wydarzeniach, które miały miejsce w Sulechowie i rozdziale trzydziestym trzecim – O różnego rodzaju wypadkach w Okręgu Sulechowskim.
Sulechowski Dom Strzelecki, który spłonął w 1711 r. Odbudowano go w 1712 r.(Fragment z fototypii przedstawiającej Sulechów w 1892 r.
wg. rysunków Ehregotta Zschillego. Zbiory Miejskiej i Uniwersyteckiej Biblioteki w Dreźnie)
Do takich szczególnych zdarzeń należało zasztyletowanie 8 sierpnia 1573 r. Procopiusa Hirschfeldera przez Hansa Grande. Syn zabitego Andreas Hirschfelder , po piętnastu latach, pomścił ojca zabijając sprawcę zabójstwa kłonicą 23 października 1588 r. Niestety i on zginął zasztyletowany, jak jego ojciec, w karczmie przez parobka z Kij, Jonasa Stau. Pod tą samą datą miało drugie zabójstwo. Niejaki Martin Mennicke z Cigacic zabił garnkiem Georga Tezackena. Innej makabrycznej zbrodni dopuściła się nie wymieniona z nazwiska „wytworna dama” około 1605 r. „Zaszła w ciążę z młodym człowiekiem i potajemnie zabiła nowonarodzone dziecko”, chowając je w tajemnej skrytce w skrzyni w murowanej piwnicy. Za swój czyn na skazano ją na karę więzienia. Odsiedziała tylko dwa lat, ponieważ księżna, wdowa elektorowa z Krosna, wstawiła się za nią, a ta potajemnie wyjechała z kraju. Jednak „po długim czasie” powróciła do Sulechowa i zamieszkała w swoim domu. Tam przebywała niczym w kacerze i nie wolno jej było wychodzić z domu do końca życia. Pod koniec czerwca 1613 r. głośnym było zastrzelenie Jacoba Beckera, kołodzieja z Pomorska. Zabójstwa dokonał szlachcic Conrad von Troschke z Sulechowa. Z kolei w 1625 r. , nie wymieniona z nazwiska krawcowa, „z powodu słabości na umyśle… zachowująca chrześcijańską pobożność i dobrą opinię”, w środę po Zielonych Świątkach, spuściła się we wiadrze do studni i utopiła się w niej. Pochowano ją na starym placu kościelnym przed Bramą Zielonogórską. W tym też 1625 roku karczmarz z Bukowa zasztyletował swoją żonę. Został uwięziony i zmarł ze zgryzoty w więzieniu. W 1646 r. nieumyślnie został zastrzelony w Domu Strzeleckim Zacharias Rehlisch, trzeci syn burmistrza Sulechowa Friedricha Rehlischa. Inne zabójstwo miało miejsce 13 sierpnia 1651 r. Otto Weichman von Hacke został zastrzelony w domu swojego brata Rudolfa. Podczas kłótni o dobra dziedziczne z Conradem von Troschke doszło niemal do bójki. Zabójstwa dokonał towarzyszący im Casper Sigismund von Bornstädt z Kalska. Sprawca był trzykrotnie sądzony w Sulechowie i groziła mu kara szubienicy. Jak zanotował kronikarz – „popadał w ciężki stan i zmarł nagle w Kalsku”. Odmówiono mu pogrzeby, toteż pochowano go „po cichu” w Kalsku.
Fragment panoramy Sulechowa przed 1750 r., pod numerem 7 szpital św. Jerzego.
(Zbiory Izba Regionalna w Sulechowie, miedzioryt,
pochodzi ze starego sulechowskiego śpiewnika, własność STH)
W drugim z wymienionych na początku rozdziałów Bruchmann wymienił mistrzów sztuki szpitalnej (niem. Hospitalmeister). Wówczas budynek szpitala pod wezwaniem św. Jerzego znajdował się poza murami miasta, „naprzeciw Bramy Zielonogórskiej po prawej ręce na rogu uliczki...”. W 1682 r. budynek szpitalny wybudowano ponownie od podstaw, gdyż stary się rozpadł i został rozebrany. (Splittgerber, s. 51 – 52). Najstarszym „w fachu” mistrzów szpitalnych był Valentinus Tschepan. Potem byli: Bartholomaeus Junge; Bartholomaeus Bergman Starszy - mężczyzna niskiego wzrostu i zaawansowanym wieku; Johannes Herman; Georgius Dreher - późniejszy sędzia dworu, zmarł w 1607 r. na dżumę; Martin Beskow, mieszczanin, zmarł bezdzietnie; Johannes Hirschfelder; Bartholomaeus Bergman, syn Bartholomaeusa Starszego; Donatus Beskow, późniejszy sędzia dworu; Friedrich Kahle; Georgius Hoffman, późniejszy burmistrz (1652); Georgius Hirschfelder (1637), najmłodszy syn burmistrza Martina Hirschfeldera; Michael Richtsteig, syn burmistrza Martina Richtsteiga; Christof Hoffart (1657), syn byłego sędziego dworu Christofa Hoffarta; Abraham Schillig. Jak zaznaczył Bruchmann w spisie zabrakło Michaela Langego, który sprawował urząd w szpitalu za jego czasów i miał za żonę córkę burmistrza Johannesa Opitza.
Warto tutaj wspomnieć o lekarzach wymienionych w rozdziale szesnastym kroniki – O mianowanych lekarzach miasta Sulechowa. Pierwszym z wymienionych jest D. Guilelmus Aemilius, który przybył do miasta na polecenie księżnej wdowy Elizabeth, z domu z Anhalt. W Sulechowie Aemilius zamieszkał niedaleko miejskiej szkoły, a doktorat medycyny uzyskał w 1622 r. we Frankfurcie nad Odrą, pod kierunkiem doktora Gotfrieda Weidnera. W 1632 r. szlachta Okręgu Sulechowskiego mianowała nowego miejskiego lekarza, Fridricha Janckena, doktora medycyny. Swój doktorat obronił w 1616 r. w Basel. W 1654 r. posadę przyjął doktor Jeremias Girnt. Który urodził się w Głogowie, a praktykował we Freystadt. Po odejściu doktora Girnta jego miejsce zajął doktor Brix, który do Sulechowa przyjechał z Gorzowa. Jednak niedługo zmarł, a jego miejsce zajął doktor Flaminius Gast.
W rozdziale tym wymienieni są także przewodniczący Rady Kościelnej (niem. Kirschenvorstehern). Byli to: Simon Weicher (jego epitafium znajdowało się po prawej stronie ołtarza, wchodząc do kościoła przez halę wieży dzwonniczej; Johannes Opitz; Johannes Weberske; Martin Blümig, mistrz cechu tkackiego; Michael Opitz, brat burmistrza Johanna Opitza; Johannes Adam, późniejszy rajca; Christof Hoffart, późniejszy sędzia dworu, zmarł w 1633 r.; Johannes Dreher; Michael Edlig, z zawodu szewc; Caspar Störmer, ze Świebodzina, zmarł 16 kwietnia 1653 r.; Johannes Raw, kuśnierz; Johannes Rädelt; Samuel Schillig, za czasów Bruchmanna radny; Joachim Köhler, z Fürstenwalde, aptekarz i handlarz materiałami; Balthasar Adam; Balthasar Resches, syn rzeźnika; Balthasar Kärger, piekarz.
Wszystkich zainteresowanych tematyką sulechowskich zarządców odsyłam do dodatku zamieszczonego w "Z dziejów sulechowskiego zamku" autorstwa Jerzego Piotra Majchrzaka.
Opracowano na podstawie:
- M. Georgio Bruchmanna, Annales oder Geschichtbuch und Chronik der Stadt Züllich., Küstrin 1665 r., rozdz. 16 s. 67-70, rozdz. 23 s. 138-139, rozdz. 24 s.139-142,
- A. Splittgerber, Geschichte der Stadt und Kreises des Züllichau., Züllichau 1927, s. 51-52, tłumaczenie Bogusław Kowalski.
