Wpisz szukany wyraz lub frazę w celu odnalezienia artykułu na naszej stronie.


Armia pruska i jej straty w bitwie pod Kijami (23 lipca 1795 r.). cz. II.
(Biuletyn Informacyjny Miasta i Gminy Sulechów, lipiec 2013, nr 120, s. 9-10)

- generał – porucznik von Hülsen pod jego dowództwem był von Diericke z trzema jednostkami piechoty: Regimentem Nr 9 von Wolfersdorf w składzie 2. batalionów piechoty, z garnizonów w Hamm (Nadrenia Północna- Westfalia, Niemcy) i Soest (Nadrenia Północna- Westfalia, Niemcy), którym to regimentem dowodził od 17 lipca 1759 r. generał – major Friedrich August von Schenckendorf (1710 w Bukowie k. Sulechowa – 1780); Regimentem Nr 49 w składzie 2 batalionów piechoty, z garnizonu w Nysie (Neiβe), którym dowodził od 26 listopada 1758 r. generał major Christian Friedrich von Diericke (1709 – 1770) oraz Regimentem Nr 40 von Gablenz w sile 2. batalionów piechoty, z garnizonu we Wrocławiu (Breslau), którym dowodził od 7 kwietnia 1759 r. generał - major Georg Karl Gottlob von der Gabelentz (1708 – 1777);



Bitwa pod wsią Pałck. Akwaforta o wym. 550mm x 730 mm z 1761 r., wykonanie ryciny: Sablin i Patr: Balabin 1761 r., zbiory Państwowe Muzeum Sztuk Pięknych im. A.S. Puszkina w Moskwie.


- dalej generał – porucznik von Manteuffel, pod którego rozkazami był von Gablentz z dwoma jednostkami piechoty: Regimentem Nr 7 von Herzog v. Braunschweig = Bevern w sile 2. batalionów piechoty, z garnizonu w Szczecinie (Stettin), którym dowodził od 31 października 1741 r. generał – porucznik August Wilhelm Herzog von Braunschweig= Lüneburg= Bevern (1715 – 1781), (1757 Alt-Bevern); oraz Regimentem Nr 3 von Anhalt Bernburg w sile 3. batalionów piechoty, z garnizonu w Halle (im Magdeburgischen, obecnie Saksonia- Anhalt), którymi dowodził od 31 marca 1759 r. Franz Adolph Fürst von Anhalt= Bernburg= Schaumburg (1724 - 1784);

- generał – porucznik von Schorlemer, pod którego dowództwem był v. Normann z trzema jednostkami jazdy konnej: Regimentem Nr 8 von Alt= Platen w sile 5. eskadronów jazdy konnej dragonów, z garnizonu w Czerniachowsk (Insterburg; obecnie Obwód Kaliningradzki w Rosji), którym dowodził od 4 marca 1757 r. generał – porucznik Dubislav Friedrich von Platen (1714 – 1787) (od 1758 Alt= Platen); Regimentem Nr 6 von Meyer w sile 10. eskadronów jazdy konnej dragonów, z garnizonu w Królewcu (Königsberg imn Preussen), którymi dowodził od 17 maja 1747 r. generał – porucznik Ludwig Wilhelm von Schorlemmer (1699 – 1776); oraz Regimentem Nr 2 von Leib= Husaren, Zietensche Regiment w sile 5. eskadronów jazdy husarzy, z garnizonu w Berlinie, którym dowodził od 24 lipca 1741 generał – major Hans Joachim von Zieten (1699 – 1786).




Kirasjerzy oddziału Johana Heinricha Friedricha Freiherra von Spaen.


Drugi szyk bojowy dowodzony był przez generała – porucznika von Kanitza i składał sięz 6. batalionów piechoty i 16. eskadronów konnicy. Od lewej do prawej pozycje zajmowali:

- generał – major von Puttkamer dowodził Regimentem Nr 5 von Wernher, w sile 6. eskadronów huzarów, z garnizonu Beuthen in Schlesien, którym dowodził od 10 marca 1744 r. Joseph Theodor Freiherr Ruesch (1743 – 1769);




Piechota oddziału Johana Georga von Lestwitz.

- następnie generał – major von Flemming, pod którego dowództwem były trzy jednostki piechoty: Regiment Nr 32 von Lestwitz w sile 2. batalionów piechoty, z garnizonu Nysa (Neisse in Schlesien), którym dowodził od 17 maja 1747 r. generał – porucznik Joachim Christian von Treskow (od 1754 – Jung-Treskow, 1698 – 1762); Regiment Nr 16 von Syburg w sile 2. batalionów piechoty, z garnizonu w Królewcu (Königsberg in Preussen), którym dowodził od 14 lipca 1748 r. generał – major Christoph Graf (hrabia) von Dohna (od 1749 Christoph Dohna; 1702 – 1762); oraz Regiment Nr 14 Graf von Anhalt w sile 2. batalionów piechoty, z garnizonu w Bartoszycach (Bartenstein in Preussen), którym dowodził od 17 sierpnia 1738 r. generał – major Johan (Hans) von Lehwaldt (1685 - 1768);

- generał – major von Puttkamer, pod którego dowództwem był Regiment Nr 4 von Bohlen w sile 10. eskadronów huzarów, z garnizonu w Milczu (Militsch in Schlesien), którym dowodził od 12 września 1755 r. generał – major Georg Ludwig von Puttkamer (1715 – 1759 Kunersdorf).


Szykiem odwodów dowodził generała – majora v. Wobersnow a odwód składał się z dwóch oddziałów obejmujących 6. batalionów piechoty i 7. eskadronów jazdy, od lewej pozycje zajmowali:

- w tym przypadku generała- majora v. Grabow dowodzącego czterema jednostkami: Regimentem Nr 2/G 2 von Nesse, w sile 1. batalionu grenadierów, z garnizonu w Wrocław, dowodzony przez majora i komendanta grenadierów Karla Sigismunda Friedricha von Nesse (1716 - 1760 pod Torgau), łączony batalion na „potrzebę chwili” w latach 1758 – 1760 z Pułku Piechoty 2/ Pułku Garnizonowego II, Piłk Garnizonowy von Pirch Nr II dowodzony był w latach 1777 – 1788 przez Georga Lorenza von Pirch, a garnizon mieścił się we Wrocławiu; Regimentem Nr 5 - I i II/ Garn. Regts. Jung= Sydow w sile 2. batalionów piechoty, którym dowodził od 18 lutego 1759 r. Gustav Adolph von Sydow (Jung-Sydow, (1709 - 1772); Pułk Garnizonowy von Natalis Nr V dowodzony w latach 1759 – 1763 przez Gustava Adolpha von Sydow, jego garnizony znajdowały się w Sulechowie (Züllichau), Krośnie Odrzańskim (Krossen, Crossen an der Oder), Beeskow, Lubsku (Sommerfeld), Ośnie Lubuskim (Drossen); Regiment Nr 31 von Tauenzien w sile 2. batalionów piechoty, z garnizonu we Wrocławiu, którym dowodził od 12 lutego 1746 r. generał – major Johann Georg von Lestwitz (1688 - 1767); oraz Regiment Nr 11/14 von Beyer, w sile 1. batalionu grenadierów, którym dowodził major i komendant grenadierów Johann Albrecht von Beyer (? - 1760 pod Torgau), oddział był łączonym pułkiem piechoty utworzonym z „potrzeby chwili” w latach 1759 – 1760;




Huzarzy oddziału Paula Josepha von Malachowskiego.

- generała- majora von Malachowski dowodził wydzielonym Regimentem Nr 7 von Malachowski, w sile 7. eskadronów huzarów, z garnizonu w Gołdap (Goldau in Preussen, woj. warmińsko- mazurskie), którym dowodził od 23 sierpnia 1753 r. generał – major Paul Joseph von Malachowski (Malachow) (1728 - 1774).

Piekarnia polowa i tabory jak wspomniałem rozlokowano w Sulechowie. W składzie tym znajdowały się trzy jednostki grenadierów o sile 3. batalionów piechoty, od lewej do prawej były: Regiment Nr 17/22 von Tann, w sile 1. batalionu grenadierów, z łączonych batalionów piechoty w latach 1759 – 1760 z Pułków Piechoty 17/ 22, którym dowodził Wilhelm Heinrich Freiherr von der Tann; Regiment Nr I/ XI von Lossow, w sile 1. batalionu grenadierów, prawdopodobnie chodzi tu o połączone w latach 1756 – 1760 Pułki Garnizonowe I / XI dowodzone przez Matthiasa Ludwiga von Lossau, (jako IR 41 Lossow Mat. L. 1765 – 1782); oraz Regiment Nr 13/26 von Bornstedt, w sile 1. batalionu grenadierów, powstały po połączeniu Pułków Piechoty 13/ 26 w latach 1757 – 1759, dowodzony przez majora Maximiliana von Bornstedt, który w latach 1756 – 1757 był szefem grenadierów Wylich/ Prinz Friedrich (ehem. sächs.).


c.d.n.

Marek Maćkowiak
Prezes STH

Ilustracje oddziałów z: Accurate Vorstellung der sämtlichen Köeniglich Preussischen Armee... / herausgegeben und gezeichnet von I. C. H. v. S..., Johann Christian Hermann von Schmalen, Nürnberg, Rapische Buchhandlung, wyd. 1770 r.

Powrót - Starcia | Powrót - Miejscowości - Kije