Dzień bitwy pod Kijami – Pałckiem zapisał się tragicznie dla króla Prus Fryderyka Wielkiego. W dniu 23 lipca 1759 r. pod Sulechowem starły się dwie armie, pruska i rosyjska. W bitwie sromotną porażkę ponieśli generałowie króla a jej następstwem była sierpniowa klęska armii pruskiej pod Kunowicami. W krwawym starciu pod Kijami poległ generał – piechoty i królewski adiutant, Moritz Franz Kasimir von Wobersnow. Pochodził on ze starego rodu szlacheckiego Wopersnow (Wobersnow) z Pomeranii Tylnej. Historia rodu sięga XIV w. Z dawnym zapisów pierwszymi znanymi członkami rodziny byli trzej bracia Pribislaw, Thymo i Dietrich, którzy w 1385 r. osiedli we wsi Nielep (niem. Nelep) w okręgu Świdwinskim (niem. Schivelbein). Ponadto ród Wobersnow posiadał m.in. majątki w 1510 r. w Nasutowie (niem. Natztow) a od 1734 r. dwie części Kamosowa. Część dóbr rodzina utraciła poprzez ich sprzedaż. Ród wygasł w 1784 r.
Herb rodu Wobersnow wg. Julius Theodor Bagmihl, Pommersches Wappenbuch,
Band 3, Seite 102; Tafel XXX, Stettin, 1843.
Ród Wobersnow posiadał herb którego tarcza była ukośnie przedzielona na pół. Dolna połówka tarczy herbowej była biało niebieską szachownicą. Na górnej połówce na srebrnym tle znajdowała się połowa wyskakującego jelenia w naturalnym kolorze. Nad tarczą znajdował się hełm z pięcioma strusimi piórami (naprzemiennie srebrne i czarne), które otoczone były złotym łańcuchem. Okrywy hełmu srebrne i niebieskie. Wokół herbu labry.
Moritz Franz Kasimir von Wobersnow urodził się 5 marca 1708 r. w majątku Kamosowo (niem. Kamissow), dzisiaj wsi leżącej w gminie Białogard, powiecie białogardzkim, w województwie zachodniopomorskim. Był najstarszym z trzech synów Moritza Georga von Wobersnowa (1677 – ok. 1759) i Anny Elisabeth v. Manteufel, z domu Popelow.
M. F. K. v. Wobersnow wstąpił na służbę wojskową w 1723 r. jako chorąży w oddziale piechoty Grumbkowa (nr 17). W dniu 4 sierpniu 1747 r. awansował do stopnia majora w oddziale piechoty Moulina (nr 37). W marcu 1752 r. król Fryderyk mianował go swoim adiutantem przybocznym i nominował do rangi podpułkownika. Wkrótce też otrzymał nadzór nad korpusem strzelców (niem. Jägerkorps). 27 maja 1756 r. podniesiony do rangi półkownika. Na początku wojny siedmioletniej towarzyszył królowi, wyróżniał się podczas walk w Saksonii. Został ranny w bitwie pod Pragą (6 maja 1757 r.), uczestniczył w bitwach pod Roβbach (5 listopada 1757 r.). Lutynią ( niem. Leuthen, 5 grudnia 1757 r.) i Sarbinowem (niem. Zondorf, 25 sierpnia 1758 r.). W dniu 5 grudnia 1757 r. został awansowany do stopnia generała – majora.
W lutym 1759 r. król wysłał go z odziałem do Polski w celu zniszczenia dużego rosyjskiego magazynu w Poznaniu. Wówczas wziął do niewoli księcia Sułkowskiego, który udzielał wsparcia Rosjanom, zabierając go ze swym oddziałem do twierdzy Głogów. W czerwcu 1759 r. Wobersnow został wysłany z oddziałami Dohny do Gorzowa Wlkp., gdzie maił za zadanie obserwować ruch wojsk rosyjskich i tam, gdzie to możliwe likwidować ich oddziały. Pomysł był chybiony, a próba ataku na wrogą armię zgromadzoną pod Poznaniem, nie miała szans powodzenia. Dlatego też, Dohna wydał rozkaz odwrotu w kierunku Odry. Wtedy też dowództwo nad armią rosyjską przejął hrabia Peter Sałtykow, który 8 lipca 1759 r. rozpoczął marsz w kierunku Odry w czasie, którego dochodziło do małych potyczek. 20 lipca Rosjanie przekroczyli pod wsią Kolesin (niem. Goltzen) granicę pruską. Na wieść o tym Dohna wyruszył z Międzyrzecza na południe i dotarł do Sulechowa. Król pruski zawiedziony działaniami Dohny i stałym parciem do przodu armii rosyjskiej, przekazała dowództwo Karlowi Heinrichowi von Wedellowi. Tutaj pod Sulechowem doszło do bitwy przeciwnych armii, która zakończyła się tragicznie dla królewskiego adiutanta. W dniu 23 lipca 1759 r., około godziny 11.00 wojska rosyjskie rozpoczęły przemarsz od Kolesina (niem. Goltzen) w kierunku Krosna Odrzańskiego. Rosjanie maszerując koło Karczyna (niem. Harte), Bukowa (niem. Buckow), w stronę Rosina (niem. Rissen) i Kępska (niem. Schönborn) zajęli pozycje bitewne przed miejscowością Pałck (niem. Paltzig). Do Pałcka armia rosyjska dotarła około godz. 13.00 a około 14.30 zakończyła ustawianie wojsko na pozycjach bojowych. W międzyczasie kawaleria pruska dotarła do Wielkiego Młyna w Kijach (niem. Groβ Mühle) i oczyściła pobliskie wzniesienie Kowala (niem. Schmiede Berg) z kozaków. Stąd Prusacy przeprowadzili trzy uderzenia na prawe skrzydło pozycji rosyjskich. Atak podjęło pięć batalionów generał Manteuffela dostając się pod silny ogień artyleryjski. Około 15.30 oddziały prąc do przodu zdobyły dwie baterie rosyjskie. Rosjanie z „żelaznym spokojem” odparli i to uderzenie a ich liczebna przewaga zmusiła Prusaków do wycofania. Kolejny drugi atak nie przełamał rosyjskiej linii obrony i załamał się w połowie wzgórza choć ze wsparciem ruszył generał Hülsen prowadząc pięć batalionów. Do trzeciego ataku poderwano 3 i 7 regiment. Podeszły one na tyle blisko, że prowadziły walkę wręcz. Kiedy zabrakło amunicji 3 i 7 pułk piechoty rozpoczął odwrót, a generał Manteuffel został ciężko ranny, jego adiutant padł. Oskrzydlone bataliony Hülsena zostały ponownie ostrzelane i zmuszone do odwrotu. W między czasie do wsparcia walczących oddziałów Wedell wysłał generała Wobersnowa stacjonującego koło Sulechowa. Około 17.30 do Wielkiego Młyna dociera 6 batalionów i 8 szwadronów z polową piekarnią, artylerią oraz taborami. Około godziny 18.00 bataliony Wobersnowa natarły i dostały się pod silny kontratak kawalerii. Generał Wobersnow padł śmiertelnie raniony artyleryjskim odłamkiem kartacza. Około 19.00 ogień i walka ustały, a Wedell wycofał oddziały na południe od Kij, aby w dniu następnym przekroczyć Odrę w Cigacicach.
Moritz Franz Kasimir von Wobersnow był mężem Marii Louisy von Sukow (1717 - † 31.03.1756 r.), z którą miał trzech synów i jedną córkę. Ich dziećmi byli:
1. Georg August v. W. (27.10.1738 – 23.01.1774), pruski podporucznik gwardii przybocznej (Garde du Corps), poległ od ciosu szpadą w pojedynku, był żonaty z Hedwig Gottliebe von Papstein (05.03.1745 – 01.02.1775),
2. Carl Friedrich Ludwig v. W.,
3. Moritz Christoph Friedrich v. W.,
4. Charlotte Dorothee Friedrieke Luise v. W. (22.04.1749 – 12.03.1786), jej mężem był od 1766 r. Freiherr Ludwig Philipp Gottlob von Danckelmann (24.11.1744 – 25.01.1823), saski Kreisdirektor i Amtshauptmann, pan na włościach w Lodersleben (dzisiaj część miasta Kwerfut w kraju związkowym Saksonia – Anhalt, powiat Salle.
- J. T. Bagmihl, Pommersches Wappenbuch, Band 2-3, , Stettin, 1846, s. 102- 103,
- Anton Balthasar König, Moritz Franz Kasimir von Wobersnow [w:] Biographisches Lexikon aller Helden und Militairpersonen, welche sich in Preußischen Diensten berühmt gemacht haben. Band 4. Arnold Wever, Berlin 1791, S. 262,
- Gustaf Lehmann, Die Ritter des Ordens pour le mérite, Berlin 1913, s. 171,
- George Adalbert von Mülverstedt, Adolf Matthias Hildebrandt: VI. Band, 9. Abteilung, Ausgestorbener Preussischer Adel: Provinz Pommern, 1894, s. 113,
- Bernhard von Poten: Wobersnow, Moritz Franz Kasimir von. [w:] Allgemeine Deutsche Biographie (ADB). Band 43, Duncker&Humblot, Leipzig 1898, S. 700,
- Leopold Freiherr von Zedlitz-Neukirch, Neues Prussisches Adels-Lexicon oder genealogische und diplomatische Nachrichten von den in der preussischen Monarchie ansässigen oder zu derselben in Beziehung stehenden fürstlichen, gräflichen, freiherrlichen und adeligen Häusern, Band IV, Leipzig 1837 r., s. 353.
