Dawna widokówka Pomorska.
Pomorsko zostało po raz pierwszy wzmiankowane w dokumentach w 1409 roku, jako Pomorczek i 1469 roku jako Pomornicze. W XVI wieku (1565 r.) właścicielem wsi była rodzina von Lesslaw, później Kalckreuthowie, a następnie von Schmettow. Po ostatnim właścicielu, którego ród pochodził z Danii, został pałac z XVIII w. Pałac, rodzina Schmettow utraciła za długi i przeszedł on w 1928 r. na rzecz państwa niemieckiego.
Polskie nazewnictwo wsi i miast Ziem Zachodnich i Północnych było bardzo ważne. Po 1945 roku, zaczęto nadawać nowe nazwy miastom na Ziemiach zachodnich i Północnych. Właściwa dzisiejsza nazwa brzmi Pomorsko jednakże do 1945 roku miejscowość nosiła nazwę Pommerzig. Nazwa ta pochodziła prawdopodobnie od ,,pomór”- choroba (Pommertzig około 1690 r.).
Historia nazewnictwa miejscowości na Ziemiach Odzyskanych przebiegała wszędzie w podobny sposób. W 1945 r. nastąpiła repolonizacja nazw, która przyczyniła się do wielkiego zamętu w nazewnictwie.
Ludność, która napływała na te tereny, często nadawała miejscowościom nazwy przypadkowe. Gdy ustalono pisownię polską, zaczęto nadawać nazwom niemieckim przybliżone nazwy brzmienia polskiego, np. Pommerzig – Pomorsko lub tłumaczono dosłownie nazwy niemieckie, np. Gross Blumberg – Kwiatowiec Wielki (dzisiejsze Brody). Najwcześniej nazwane zostały większe miejscowości, których nazwy nadane były przez Komitet Ustalania Nazw Miejscowych. Ustalone stosunkowo prędko uległy stabilizacji. Niektóre nazwy wielu miejscowości zmieniano wielokrotnie, np. Deutsch Nettkow – Nietkowiec a później Nietkowice.
Opis miejscowości w ujęciu historycznym przedstawiony został przed kilku laty w pracy L. Okowińskiego. Nadodrzańskie grody pojawiły się na długo przed powstaniem państwa Polan i w większości przypadków zaczynały znikać w czasie jego kształtowania się. Szczególną uwagę należy zwrócić na chronologię osadnictwa na Ziemi Lubuskiej. Wynika z niej min., że w okresie późnolateńskim i wpływów rzymskich I w. p.n.e. - V w. n.e. Pomorsko istniało jako osada, później w okresie średniowiecza VI w. – połowa X wieku dokumenty wskazują, że stało się grodem, po czym w okresie późnego średniowiecza znów zaliczało się do osady. Za główną z przyczyn niestabilności osadnictwa przypuszczalnie uważa się wędrówki ludów i międzygrupowych antagonizmów. Od VIII w. zanikały duże grodziska, a na ich miejsce powstawały silnie umocnione grody małe.
Plan Pomorska z I połowy XX wieku (sprzed 1945), ze zbiorów prywatnych
Około 960 r. ziemie, na których znajduje się Pomorsko, zajmowane były przez Mieszka I. W wyniku działań wojennych musiał bowiem wznosić nowe grody o innej lokalizacji i strategicznym przeznaczeniu. W okresie tym Pomorsko znalazło się w stanie silnego zniszczenia. Nadodrzańskie grody zajmowała ludność rdzennie słowiańska. Zasiedlała owe tereny, biorąc pod uwagę ukształtowanie terenu, warunki klimatyczne, a przede wszystkim –bezpieczeństwo. Zajmowali się rolnictwem i hodowlą.
Na terytorium Pomorska w wyniku badań archeologicznych znaleziono fragmenty naczyń, które do dziś znajduję się w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu. Poznańscy archeolodzy odkryli również na holoceńskiej wydmie w Pomorsku pogruchotane kości kończyn i czaszek.
W 1234 r. tereny, na którym znajduje się Pomorsko, książę Henryk Brodaty przyłączył do swojej dzielnicy. Od tamtej pory prawobrzeżna część nadodrzańskich ziem związana z Wielkopolską przeszła pod wielowiekowe panowanie Piastów śląskich.
Warto wspomnieć, że sieć komunikacyjna w średniowieczu kształtowała się tak jak dziś. Przez Pomorsko biegła droga lokalna z Sulechowa do Krosna. Trasa przebiegała przez Mozów, Pomorsko, Brody, Nietkowice łącząc się w Radnicy z drogą tranzytową biegnącą z Sulechowa przez Kije, Przetocznicę i Radnicę do Krosna.
W 1482 r. Pomorsko znalazło się w rękach Brandenburgii. Wcześniej wchodziło w skład Księstwa Głogowskiego. Ziemie te odtąd nazywane były Księstwem Krośnieńskim.
Powierzchnia majątku Pomorsko z folwarkiem Walewskahof (Dobrzęcin) i kolonią Brise (Brzezie). zajmowała 3100 mil kwadratowych, z tego ziemia orna 650, lasy 2450. Z majątku Pomorsko i Brzezie został utworzony Majorat rodziny Schmettau, który przechodził na pierworodnego przedstawiciela rodziny, a zatem był przekazywany z syna na syna. Jeżeli nie było męskiego potomka, mogła przejąć ten majątek córka, przy czym właściciel majoratu musiał być wyznania ewangelickiego (obowiązywało w XIX w.) W 1565 r. Pomorsko było w rękach Ladislausa von Kalckreuter, a w 1566 roku należało do braci Bastiana i Hansa Kalckreuter. (Hans żył o 6 lat dłużej od Bastiana i w 1586 panem w Pomorsku został Christoff Kalckreuter, prawdopodobnie syn Hansa). Po 1644 r. majątek został powiększony i pozostał do ok. 1726 r. w rękach rodziny Kalckreuter. W tym czasie przeszedł na Gottfrieda Wilhelma barona von Schmettau, porucznika kawalerii króla duńskiego, właściciela Brodów, Kosobudza, Sorgo, który kupił majątek za 60 tys. talarów. Właśnie on był założycielem majoratu powstałego już w XVIII w.
Trzema pierwszymi właścicielami z rodu von Schmettau po Gottfriedzie Wilhelmie byli: Gottfried Henryk reichsgraf od 1742 do 1762 r., Gottfried Henryk Leopold do 1812 r., August Bogusław Leopold Gottfried do 1816. W związku z tym, że ten ostatni miał tylko córki, Majorat przeszedł w ręce syna Reichsgrafa- Bernarda Aleksandra Gottfrieda von Schmettau, młodszego syna Gottfrieda Henryka Leopolda i w rękach tych potomków był do połowy XIX w. Założyciele Majoratu przez wszystkie lata, co roku zmuszeni byli przeznaczać znaczne kwoty na renowację pałacu. Wybudowali również kościół w Pomorsku, w którym umieszczono ich portrety. Budowla jednak była na tyle słaba, że w drugiej połowie XIX w. musiano na nowo wybudować kościół.
