Z historii wsi Okunin. cz. IV
(Biuletyn Informacyjny Miasta i Gminy Sulechów, czerwiec 2017, nr 167, s. 10)
W XVIII w. dobra okunińskie należały do rodziny Zimmermannów. Wielu potomków tego rodu służyło w armii pruskiej. W prowincji Brandenburskiej ród posługiwał się herbem, gdzie na niebieskim polu tarczy znajdowało się zbrojne ramię w pancerzu trzymające wzniesiony do góry miecz. Nad tarczą znajdował się hełm prętowy z nałożoną szlachecką koroną. W Leksykonie szlachty marchii pruskiej wymienia się pod datą 27 stycznia 1710 r. (inne herbarze podają 1719 r.) Christopha Adama Zimmermanna podniesionego do godności czeskiego szlachectwa. [1, 169] Z kolei w Wielkim i powszechnym herbarzu Siebmachersa pod datą 15 listopada 1786 r. wymienia się pruskiego szlachcica Georga Friedricha Zimmermanna, właściciela Segletz w Marchii Brandenburskiej (w Prusach). Który był rotmistrzem husarskiego regimentu. Pisze się o nich jako właścicielach Okunina w 1811 r. [2, 470]
Herb rodu Zimmermann.
Natomiast w Statystyczno – topograficznym opisie Marchii Brandenburskiej wymienia się majora v. Zimmermanna. Wówczas we wsi było 46 domów, a miejscowość liczyła 219 mieszkańców, w tym 2 rolników, 10 chłopów małorolnych, 6 chłopów bezrolnych, kowala, dwóch młynarzy i jednego leśniczego. Kościół we wsi był kosciołem pomocniczym (Tochter- Kirche) parafii w Łegowie i podlegał superintendenturze w Sulechowie. [3, 332] W opracowaniu Topograficzno – statystycznym okręgu administracyjnego Frankfurtu nad Odrą wymieniony został rotmistrz v. Zimmermann, jako właściciel wsi z 52. domami jednorodzinnymi i 338 mieszkańcach (wg. spisu w 1840 r.), jednej owczarni, jednej cegielni i dwóch młynów wodnych. [4, 244] Z kolei w Księdze Landu Marchii Brandenburskiej w 1853 r. jako właściciela wymienia się Eduarda v. Zimmermanna posiadacza wsi Okunin i folwarków Ludwigshof oraz Nichels. Zaznaczono również, że dobra te należą do tej rodziny od ponad stu lat. [5, 759] O Eduardzie mówi się jako dobrym gospodarzu, który znacząco poprawił stan majątku. [6, 43] Wartym odnotowania jest, że w 1859 r. odlewnik Friedrich Gruhl z Kleinwelka wykonał dwa dzwony dla okunińskiego kościoła. Większy miał przekrój 0,59 m, posiadał napis i ozdoby. Mniejszy miał przekrój 0,53 m i posiadał napis (znak gisera). [7, 153 - 154]
W owym czasie we wsi znajdował się tzw. stary dwór i pałac. Murowany dwór usytuowany był we wschodniej części wsi, a został zbudowany w końcu XVIII w. w stylu klasycystycznym.
Stary dwór w Okuninie.
W XIX w. powiększono go od północy o aneks o płaskim dachu, na którym umieszczono dwa wysokie kominy. Wejście do dworu stanowił portyk na planie prostokąta, z rzędem półkolumn i przyczółkiem o frontonie typu à jour, trójkątnym tympanonem z otworem okiennym. Dach dworu był mansardowy z umieszczonymi trójkątnymi połaciami naczółkowymi umieszczonymi ukośnie w górnej części ścian szczytowych. W dachu dworu znajdowały się lukarny doświetlające jego poddasze (pietro?). Po II wojnie światowej dwór z zabudową folwarczną użytkowało Państwowe Gospodarstwo Rolne. Później przez wiele lat był nieużytkowany. W 1959 r. powstały w nim poważne pęknięcia murów. W 1978 r. był zamieszkały i wówczas przeprowadzano bieżące naprawy. W 1980 r. przeszedł w prywatne ręce i z czasem popadł w ruinę. [8, ; 9,160] Do dworu od strony południowo – wschodniej, wzdłuż strumienia, przylegał niewielki park krajobrazowy założony w XIX w.[9, 161].
Nowy pałac w Okuninie.
W XIX w. wybudowano pałac, który był budowlą murowaną, piętrową o dachu dwuspadowym z wieżyczką. Do pałacu wchodziło się po schodach, pod tarasem wspartym na kolumnach, na wysokości parteru. Wiosną 1945 r. został spalony a później rozebrany. [8]
Marek Maćkowiak, prezes STH
Opracowano na postawie:
[1] – Leopold Freiherrn von Ledebur, Adelslexicon der Preussischen Monarchie, Band Drietter T – Z, Berlin 1857,
[2] - Otto Titan von Hefner, J. Siebmachers grosses und allgemeines Wappenbuch : in einer neuen, vollst. geordneten und reich vermehrten Auflage mit heraldischen und historisch-genealogischen Erläuterungen, Nürnberg 1857,
[3] - Friedrich Wilhelm August Bratring, Statistisch-topographische Beschreibung der gesammten Mark Brandenburg: Für Statistiker, Geschäftsmänner, bes. für Kameralisten, Berlin 1809,
[4] - Topographisch-statistische Uebersicht des Regierungsbezirks Frankfurt a. d. O., Frankfurt a. d. O. 1844,
[5] - Heinrich Karl Wilhelm Berghaus, Landbuch der Mark Brandenburg und des Markgrafthums Nieder-Lausitz in der Mitte des 19. Jahrhunderts : oder geographisch-historisch-statistische Beschreibung der Provinz Brandenburg, Dritter Band, Brandenburg 1856,
[6] - Gustaw Zerndt, Abriβ zur Heimatkunde des Kreises Züllichau – Schwiebus, Schwiebus 1926,
[7] - prof. F. Wolff, Die Glocken der Provinz Brandenburg und ihre Gießer, Berlin 1920,
[8] – Małgorzata Szymańska – Dereń, Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego, Zielona Góra 2008,
[9] – Stanisław Kowalski, Zabytki województwa zielonogórskiego, Zielona Góra 1987.
