Wpisz szukany wyraz lub frazę w celu odnalezienia artykułu na naszej stronie.


Józef Kasperowicz - kapitan rezerwy, najstarszy żołnierz Armii Krajowej w Sulechowie, urodził się w 1918 roku w Morgowiczach koło Lidy w rodzinie leśniczego. Lata młodzieńcze spędził w domu rodzinnym, a jak dorósł, wraz z ojcem uczestniczył w różnych działaniach leśnych. Rok 1939 był dla niego ciosem. Ojciec został zabrany przez NKWD i do domu nie wrócił, a matka w krótkim czasie zmarła. Na jego głowę spadły obowiązki, jako najstarszy syn musiał dbać o rodzinę. Oprócz tego obawiał się również aresztowania przez NKWD.

Po zajęciu tych terenów przez armię niemiecką w 1941 roku coraz częściej mówiono o walkach partyzanckich. W 1942 roku zgłasza się do Armii Krajowej działającej na tym terenie. Został żołnierzem 77 pułku piechoty i otrzymał pseudonim „Bystry". Wchodził w skład grupy operacyjnej, która niszczyła pociągi i tory kolejowe na terenie od Lidy do Mińska. Brał również udział w odbiciu więźniów AK w miejscowości Lida.

Gdy w 1944 roku tereny te wyzwoliła Armia Czerwona, niedługo nacieszył się wolnością. Po ogłoszeniu amnestii został aresztowany w lutym 1946 roku. Przez dwa miesiące znajdował się w areszcie w Starej Wilijce pod Mołodecznem, gdzie był przesłuchiwany. Osadzony na 10 lat zsyłki oraz konfiskatę gospodarstwa, które odziedziczył po ojcu. Początkowo zesłany do republiki Komi, później w Bałchaszu w Kazachstanie.

W łagrze na Syberii przebywał do kwietnia 1954 roku. Po zwolnieniu z łagru udał się do Kazachstanu. Tam zawarł związek małżeński z Janiną Tietianiec, która również za działalność w AK (ps. „Tęcza") przebywała na Syberii. Pomimo trudności czynionych przez Rosjan uciekł z żoną do Karagandy, potem do Moskwy i wreszcie do Wilna. Odwiedził dawne gospodarstwo rodzinne, gdzie był jego brat. Siostra mieszkała na Białorusi. W 1956 roku powrócił do Polski, przedostając się do Olsztyna. Później osiedlił się w Sulechowie oraz podjął pracę w Spółdzielni Wielobranżowej. Od kilkunastu lat jest na emeryturze. Mimo że w bieżącym roku ukończył 90 lat, to aktywnie działa w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz Związku Sybiraków.

W dowód uznania jego zasług w AK, zawodowych i społecznych, został odznaczony Krzyżem Partyzanckim, Krzyżem Armii Krajowej, Złotym Krzyżem Zasługi, Brązowym Krzyżem Zasługi z Mieczami, odznaką Weterana Walk o Niepodległość, Krzyżem Więźnia Politycznego, Krzyżem Zesłańców Sybiru, odznaką Honorowego Sybiraka. Odznaczony 3 maja 2007 r. przez Prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Mianowany 9 lutego 2009 r. rozkazem Ministra Obrony Narodowej do stopnia kapitana rezerwy.

Źródło:
- Najstarszy żołnierz Armii Krajowej w Sulechowie. autor Zenon Brembor, Biuletyn Informacyjny Miasta i Gminy Sulechów nr 45 wrzesień 2006, s. 8,
- Kapitan rezerwy Bystry wciąż bardzo krzepki. autor Eugeniusz Kurzawa, Gazeta Lubuska, 22.03.2009, nr 73 (17.515).

(Biuletyn Informacyjny Miasta i Gminy Sulechów, wrzesień 2006, nr 45,s. 8)

Powrót